Bir yatırım fonuna ait temel bilgiler içerikleri aşağıda detaylı olarak açıklanan Şemsiye fon içtüzüğü, izahname, yatırımcı bilgi formu, mali tablo ve portföy dağılım raporlarından elde edilebilir.
Bu belgelerin fon payı satın almadan önce okunarak fon hakkında yeterli bilgi sahibi olmak büyük önem taşımaktadır. Fonun özellikleri ve taşıdığı riskler hakkında yeterince bilgi sahip olmadan alım yapmanız durumunda beklemediğiniz zararlara uğrayabilirsiniz.
Aşağıda yazılı belgeleri fon alım satımının yapıldığı yerlerde ve KAP’ta bulabilirsiniz.
– Şemsiye Fon İçtüzüğü
Yatırım fonlarının içtüzükleri, yatırım fonu katılma payı sahibi ile kurucu (fonu kuran tüzel kişi), saklayıcı (fon portföyünde yer alan menkul kıymetleri saklayan kurum) ve yönetici (fon portföyünü yöneten kuruluş) arasında fon portföyünün yönetilmesini ve saklanmasını konu alan sözleşmedir. İçtüzükte fonun adı, adresi, portföy yönetimine ilişkin esaslar vb. bilgiler yer alır. Her biri için ayrı izahname ve yatırımcı bilgi formu düzenlenmesi kaydıyla, bir şemsiye fon içtüzüğüne bağlı olarak birden fazla “şemsiye fona bağlı fon” ihraç edilebilir.
– İzahname
İzahname, şemsiye fona bağlı fonların katılma paylarının halka arzı sırasında hazırlanır. Fonun satış dokümanıdır. İzahnamelerde fona ait temel bilgiler (fonun kurucusu, kurucu ve fonun adresi, fon katılma paylarının alınıp satılacağı yerler, fon yöneticilerinin kimler olduğu, sermaye piyasası alanındaki tecrübeleri, fonun yatırım stratejisi, yatırım sınırlamaları, yaptığı harcamalar, portföy yapısı, ilgili vergi düzenlemeleri vb.) bulunur. İzahnameler halka arz öncesinde KAP’ta ilan edilir, ayrıca katılma paylarının alım satımının yapıldığı yerlerde tasarruf sahiplerinin incelemesi için hazır bulundurulur.
– Yatırımcı Bilgi Formu
Yatırımcı bilgi formu da izahname gibi katılma paylarının halka arzı sırasında hazırlanır ve fonun temel nitelikleri ile ilgili asgari olarak şu bilgileri içerir: Fonu tanıtıcı bilgi, yatırım amaçlarının ve yatırım politikasının kısa tanımı ile portföy dağılımı, Fonun varsa geçmiş performansı veya fon türüne bağlı olarak performans senaryo analizleri, Fonun yönetim ücreti, komisyon ve diğer giderleri ile toplam gider oranı, Fonun maruz kaldığı risklerle ilgili uygun açıklamaları ve uyarıları içeren risk ve getiri profili, katılma paylarının alım satım esasları., ilgili vergi düzenlemeleri vb. Yatırımcı bilgi formu, kurucu tarafından düzenli olarak güncellenir.
– Fon Mali Tabloları
Yatırım fonlarının bir önceki yılla karşılaştırmalı olarak düzenlenmiş bilanço ve gelir tablosu, fiyat raporları ile bu tablolara ilişkin bağımsız denetim raporları KAP’ta ilan edilir.
– Portföy Dağılım Raporları
Portföy Dağılım Raporları her ayı takip eden 6 gün içinde, ay içerisindeki menkul kıymet ve katılma payı hareketleri ile fonun geçmiş performansına ilişkin bilgileri içerecek şekilde hazırlanarak KAP aracılığıyla kamuya duyurulur.
– Günlük Gazete ve Periyodik Dergiler
Periyodik ekonomi dergilerinde ise yatırım fonlarının dönemsel getirilerini karşılaştırmalı olarak bulmak mümkündür. Ayrıca, gazete ve dergilerde, fonlarla ilgili haberlere (kurulan/katılma payları halka arz edilen fonlar, fon portföy yöneticileri ile ilgili bilgiler vb.) de yer verilmektedir. Ek olarak, İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş. tarafından sunulan Fon Bilgilendirme Platformu’nda da, fonlara ilişkin birçok veri ve istatistik, yatırımcıların erişimine açık olacaktır. Kurulumuzun aylık bülteninde ise bütün yatırım fonlarının son ay itibarıyla portföy yapısı ve aylar itibarıyla portföy dağılımı hakkında ayrıntılı bilgiler yer almaktadır.
Kategori arşivi: Analiz ve Yorumlar
YATIRIM FONLARI NERELERE YATIRIM YAPABİLİR?
Kurulumuz düzenlemeleri çerçevesinde yatırım fonlarının yatırım yapabileceği araçlar şunlardır:
- Özelleştirme kapsamına alınanlar dahil Türkiye’de kurulan ihraççılara ait paylar, özel sektör ve kamu borçlanma araçları,
- Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar hükümleri çerçevesinde alım satımı yapılabilen yabancı özel sektör ve kamu borçlanma araçları ile ihraççı payları,
- 12 aydan uzun vadeli olmamak üzere vadeli mevduat, katılma hesabı ve mevduat sertifikaları,
- Borsada işlem görmeleri kaydıyla; altın ve diğer kıymetli madenler ile bu madenlere dayalı olarak ihraç edilen sermaye piyasası araçları,
- Fon katılma payları,
- Repo ve ters repo işlemleri,
- Kira sertifikaları,
- Gayrimenkul sertifikaları,
- Varantlar ve sertifikalar,
- Takasbank para piyasası işlemleri,
- Türev araç işlemlerinin nakit teminatları ve primleri,
- Kurulca uygun görülen özel tasarlanmış yabancı yatırım araçları ve ikraz iştirak senetleri,
- Kurulca uygun görülen diğer yatırım araçları.
Yatırım fonunun kazancı portföyünde bulundurduğu varlıkların getirisine bağlı olduğundan yatırımcıların fonun türü, bir başka deyişle portföy bileşimi hakkında bilgi sahibi olduktan sonra yatırım yapacakları fonu seçmeleri uygun olacaktır.
FON NASIL GELİR GETİRİR?
Üç yoldan fon yatırımından para kazanılabilir.
- İlk olarak fon sahip olduğu menkul kıymetlerden kar payı ve/veya faiz geliri elde eder. Fon elde ettiği bütün gelirini fon portföy değerine yansıtır.
- Fonun sahip olduğu menkul kıymetlerin fiyatı artabilir. Eğer fon fiyatı yükselen bu menkul kıymeti satarsa sermaye kazancı elde eder. Fon elde ettiği bu sermaye kazancını veya zararını fon portföy değerine yansıtır.
- Eğer yatırım fonu fiyatı yükselen menkul kıymeti satmıyor elinde tutuyorsa katılma paylarının fiyatı artar. Yüksek fon toplam değeri yatırımın yüksek değerli olduğunu gösterir.
Böylece yatırımcılar katılma paylarını sattıklarında, yatırım fonlarının portföyünde o ana kadar gerçekleşen değer artışlarından/azalışlarından paylarını alırlar.
KOLEKTİF YATIRIM KURULUŞLARI NEDİR?
Tasarruf sahipleri ihraççı şirketlerden, aracı kuruluşlardan ya da menkul kıymet borsalarından menkul kıymet almak suretiyle tasarruflarını değerlendirebilirler. Ancak menkul kıymetlere yatırım yapmak bilgi ve uzmanlık gerektirmektedir. Ayrıca bireysel birikimler genelde yeterli büyüklüğe ulaşamadıklarından bunlarla oluşturulan portföyler de riskli portföylerdir. Bu risk anapara bakımından söz konusu olabileceği gibi portföyün getirisi açısından da söz konusu olabilir. Bu nedenle sermaye piyasasında kolektif yatırım kuruluşları olarak adlandırılan yatırım fonları ve yatırım ortaklıkları oluşturulmuştur.
Kolektif yatırım kuruluşları, hukuki yapılarına göre ayrı ve bağımsız bir tüzel kişilik olarak kurulduklarında yatırım ortaklığı, başka bir tüzel kişilik tarafından bir sözleşme çerçevesinde kurulduklarında ise yatırım fonu olarak adlandırılır. Amaç ve ekonomik fonksiyon olarak birbirine benzemekle beraber, çalışma biçimleri ve yatırımcılara sundukları hizmet bakımından yatırım fonları ve yatırım ortaklıkları birbirlerinden ayrılmaktadırlar.
Türkiye Elektronik Fon Dağıtım Platformu’na (TEFAS) ait 6 önemli bilgi
TEFAS nedir?
TEFAS tek bir yatırım hesabıyla özel şartlara tabi olan yatırım fonları hariç olmak üzere, Sermaye Piyasası Kurulu’nun izniyle kurulmuş olan ve sermaye piyasamızda faaliyette olan tüm yatırım fonlarına erişim imkanı sağlayan elektronik bir platformdur. TEFAS, yatırımcıların istedikleri fona erişimini kolaylaştıran bir fon süpermarketidir.
TEFAS’ı kimler kullanabilecek?
TEFAS’ı ülkemizde faaliyette olan ve Sermaye Piyasası Kurulu’ndan yetki belgesi almış yatırım kuruluşlarında (bankalar ve aracı kurumlar) yatırım hesabı olan veya portföy yönetim şirketlerinin müşterisi olan tüm bireysel ve kurumsal yerli ve küresel yatırımcılar kullanabilecektir.
TEFAS’ı kullanmak için ne yapmak gerekir?
TEFAS’ı kullanabilmek için yukarıda belirtilen yatırımcıların yatırım kuruluşları veya portföy yönetim şirketlerinden herhangi birine başvurmaları yeterlidir. Hali hazırda yatırım hesabı olan yatırımcılar ilave bir prosedüre tabi olmaksızın Platform üzerinden yatırım fonu alıp satabileceklerdir. Yatırımcılar, alım satım yapmadan önce, http://fonturkey.com.tr veya http://fundturkey.com.tr adreslerinden ulaşılabilen Fon Bilgilendirme Platformu’na erişim sağlayarak, hem platformda alınıp satılacak yatırım fonlarına ilişkin karşılaştırmalı olarak getiri, alım satım saatleri, yönetim ücretleri, işlem kısıtları gibi bilgilere, hem de faiz, altın, borsa endeksi gibi diğer yatırım alternatiflerine ilişkin getiri bilgilerine ulaşabilecektir. Yatırımcıların bu siteyi inceledikten sonra yatırım fonu alım ya da satım kararı vermeleri halinde, işlemlerini müşterisi oldukları kurumların şubeleri veya internet şubeleri aracılığıyla kolaylıkla gerçekleştirmeleri mümkündür.
TEFAS’ı kim işletecek?
TEFAS’ı İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş. işletecektir.
TEFAS’ın yararları nelerdir?
TEFAS’da Sermaye Piyasası Kurulu tarafından kuruluşuna ve bu platformda işlem görmesine izin verilmiş yatırım fonlarının tümüne tek bir ekrandan ulaşmak mümkün olacaktır. Yatırımcıların satın alacakları yatırım fonları Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. (MKK) nezdinde işlem yaptığı yatırım kuruluşu veya portföy yönetim şirketinin saklayıcısı altında kendi adlarına açılan hesapta saklanacaktır. Yatırımcılar satın aldıkları yatırım fonlarını Platform’da belirtilen saatlerde, fon tarafından açıklanan fiyat üzerinden geri satabileceklerdir. TEFAS üzerinden yapılan fon alım satım işlemleri üzerinden, fon dağıtım kuruluşları (yatırım kuruluşları, portföy yönetim şirketleri) tarafından yatırımcılardan ayrıca bir ücret ya da komisyon alınmayacaktır. Yatırımcılar dağıtım kuruluşlarının doğrudan şubeleri kanalıyla ya da bu kuruluşların internet şubeleri üzerinden TEFAS’a erişim imkanına sahip olacaktır. TEFAS, yatırımcılara tercihlerine uygun yatırım fonlarını alıp satabilme ve fonlar arasında karşılaştırma yapma imkanı sunacaktır. TEFAS’ta işlem yapan yatırımcılar, yatırım kararı verirken kendilerine yardımcı olacak, hem platformda alınıp satılacak yatırım fonları, hem de faiz, altın, borsa endeksi gibi diğer yatırım alternatiflerine ilişkin getiri bilgilerine Fon Bilgilendirme Platformundan ulaşabilecektir. Bu bilgiler yatırımcıların fonlar arasında ve alternatif yatırım araçları arasında karşılaştırma yapabilmesine ve sağlıklı yatırım kararları verebilmelerine yardımcı olacaktır.
TEFAS’dan beklenen fayda nedir?
TEFAS’ın faaliyete geçmesi ve yatırımcılarımız tarafından kullanılması ile birlikte önümüzdeki dönemde fon portföy yönetiminde rekabetin ve dolayısıyla fon performanslarının artması beklenmektedir. TEFAS, geniş yatırımcı kitlelerinin ülkemizde faaliyette olan tüm yatırım fonlarına erişimi kolaylaştıracak, tasarrufların yatırım fonları kanalıyla değerlendirilmesine katkı sağlayacak, yatırımcılarımızın yatırım tercihinde bulunurken ihtiyaç duyabilecekleri bilgilere erişim konusunda yardımcı olacak, bu suretle bilinçli tercih yapılmasına dolayısıyla tasarrufların verimli kullanılmasına ve artışına katkı yapacaktır. TEFAS ile birlikte eş zamanlı olarak 9 Ocak 2015 tarihinde fonların performanslarının analiz edilebileceği ve yatırım kararlarının performansa göre alınabilmesini mümkün kılacak Fon Bilgilendirme Platformu da hizmete açılacaktır.