Kategori arşivi: Ekonomi

PİYASALARA ANALİTİK BAKIŞ (01.04.2020)

Dün Ne Oldu…

(BMD) – Pozitif gelen Çin PMI verisinin de etkisiyle küresel piyasalara paralel olarak seansa hafif pozitif başlayan ve seans içinde de alıcılı seyreden BİST100 Endeksi, %1,8 kazançla 89.644 puandan günü tamamladı. Türkiye 2 yıllık tahvil faizi bir önceki kapanışa göre 38 baz puan azalarak %11,22 seviyesine gerilerken 10 yıllık tahvil faizi değişmeyerek %13,55 seviyesinde sabit kaldı. ABD 10 yıllık tahvil faizi %0,622’den işlem görüyor. Düne 6,58 seviyelerinde başlangıç yapan ve gün boyunca volatil hareketler sergileyen Dolar/TL, FED’in geçici repo hamlesiyle seans içinde 6,55 seviyelerine kadar gevşedi. Euro/TL ise 7,18-7,30 bandında seyretti. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı %1,00 düşüşle 556,04 oldu.

Seansa negatif başlayan ABD’de piyasalarında Dow Jones Endeksi %1,84 düşüşle 21.917 puana, S&P500 Endeksi %1,60 düşüşle 2.585 puana, Nasdaq Endeksi %0,95 düşüşle 7.700 puana geriledi. Avrupa Borsaları seansı pozitif kapattı.

FED, yabancı merkez bankalarına dolar sağlamak için geçici repo imkânını devreye soktu. Program, katılımcı merkez bankalarına, geçici olarak, daha sonra kendi kuruluşlarının kullanımlarına hazır hale gelecek dolar elde etme karşılığı ABD Hazine tahvili değişimi imkanı getirirken 6 Nisan’da başlayıp en az 6 ay devam edeceği belirtildi.

TCMB, koronavirüs salgınının Türkiye ekonomisi üzerindeki olumsuz etkilerinin sınırlandırılması amacıyla ilave tedbirler açıkladı. Duyuruda APİ işlemlerinin önden yüklemeli olarak gerçekleştirileceği ve limitlerin piyasa koşullarına göre belirlenmesi, reel sektöre kredi akışının kesintisiz sürmesi amacıyla yürürlüğe konulan hedefli ilave likidite imkânlarında limitlerin arttırılacağı, TL cinsi ihracat ve döviz kazandırıcı hizmetler reeskont kredisi kullandırılması gibi başlıklar ön plana çıkmaktadır.

ABD’de konut fiyat endeksi ocakta, ulusal bazda %3,9 arttı. Virüs etkileri öncesi güçlü artış kaydeden endeks ilerleyen dönemlerde sert düşüşler gösterecek gibi görünüyor .

ABD tüketici güveni mart ayında koronavirüs nedeniyle 132,6’dan 120,0’a gerileyerek Temmuz 2017’den bu yana en düşük değeri aldı.

Dış ticaret açığı şubatta %72 artarak 1 milyar 733 milyon dolardan 2 milyar 981 milyon dolara yükseldi. İhracat 2020 yılı Şubat ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre %2,3 artarak 14 milyar 653 milyon dolar, ithalat %9,8 artarak 17 milyar 634 milyon dolar olarak gerçekleşti ve böylelikle ihracatın ithalatı karşılama oranı %87,5’ten %79,7’ye geriledi.

Almanya’da işsizlik oranı mart ayında beklentilerin altında %5,0 olarak gerçekleşti. işsizlik oranı böylelikle virüs etkilerinin öncesinde durağan bir görünüm sergiledi. Ayrıca bugün sabah saatlerinde açıklanan perakende satışlar verisi %0,9 olan beklentilerin altında şubat ayında %0,1 olarak gerçekleşti.

Euro Bölgesinde enflasyon mart ayında %0,8 olan beklentilerin altında, %1,2’den %0,7’ye gerileyerek son 5 aydaki en düşük seviyesine geriledi.

Bugün Ne Bekliyoruz…

Yeni güne başlarken Asya Borsaları karışık seyrediyor. ABD’de Covid-19 vaka sayısının artması panik havasını artırırken Dow Jones vadeli endeksi %3,19 ekside. Dolar/TL 6,63, Euro/TL ise 7,73, Euro/Dolar paritesi ise 1,10 seviyelerinden işlem görüyor. Dolar Endeksi 99,09 seviyelerinden işlem görüyor. Brent tipi petrol, varil başına 25,34 dolardan işlem görüyor. Altının onsu 1.589 dolardan, gramı ise 338,56 TL’den işlem görüyor.

PMI verileri öncülüğünde veri akışı bakımından yoğun bir gün olacak. Bugün yurt içinde İSO imalat sektörü PMI,ve dış ticaret dengesi öne çıkarken yurt dışında Almanya, İngiltere, Euro Bölgesi imalat PMI’ları; ABD’de Adp özel sektör istihdamı, imalat sektörü PMI, ISM imalat endeksi, inşaat harcamaları ve Doe petrol stokları verileri takip edilecek..

Uzun Vadede Ne Bekliyoruz…

6,89x olan BİST100 cari F/K çarpanı 9,6x olan 5 yıllık ortalamasına göre %28,3 iskontolu. Türkiye özelinde 2018 ve 2019 yılında artan piyasa volatilitesinin azalmasıyla Borsa İstanbul son dönemde önemli bir ralli yaparak rekor tazelemesine rağmen koronavirüs ve petrol fiyatlarındaki hareketler nedeniyle uluslararası endekslere paralel şekilde 2017 yılından beri en düşük seviyelerini gördü. Mevcut çarpanda iskonto olmasına rağmen önümüzdeki dönem için belirsizliklerin artıyor olması BİST için aşağı yönlü riskleri artırabilir.

2019’da tamamı ikinci yarıda olmak üzere toplam 1.200 baz puan indirime giderek politika faizini %12,00 seviyesine indiren TCMB 16 Ocak’ta yapılan 2020 yılının ilk toplantısında 75 ve 19 Şubat’taki toplantısında ise 50 baz puanlık indirime gitti. TCMB, korona virüs salgını nedeniyle 17 Mart’ta, planlı toplantısından 2 gün önce, olağanüstü toplanarak 100 baz puan indirimle haftalık repo faizini %9,75’e çekti.

Şubat ayında %0,35 artan TÜFE’nin TCMB beklenti anketine göre; Mart ayında %0,82, Nisan ayında %0,97, 2020 yılı sonunda %9,98 ve 12 ay sonrasında %9,51 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2020 sonunda 6,51, 12 ay sonrasında ise 6,66 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2020 sonunda 12 milyar dolar, 2021 yılında ise 16,4 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2020 ve 2021’de sırasıyla %3,3 ve %3,9 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda %10,33’e, 3 ay sonrasında %9,82’ye, 6 ay sonrasında %9,48’e ve 12 ay sonrasında ise %9,14’e gerilemesi beklenmektedir. Hali hazırda %13,55 olan 10 yıllık tahvil faizlerinin 12 ay sonrasında %10,50 seviyesinde dengeleneceği beklenmektedir.

ŞİRKET HABERLERİ

Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. (TOASO; Haberin etkisi: Sınırlı Olumsuz)

Koronavirüs salgını nedeniyle, 03 Nisan 2020 akşamı mesai bitiminden itibaren iki hafta süreyle ve 20 Nisan 2020 tarihine kadar Bursa fabrikasında üretim faaliyetlerine ara verilmesi kararlaştırılmıştır.

Hazine, Nisan-Haziran dönemi iç borçlanma stratejisini açıkladı

(AA) – Hazine, 2020 Nisan-2020 Haziran döneminde toplamda 51,5 milyar TL’lik iç borç servisine karşılık 82 milyar TL iç borçlanma planlıyor.

Hazine ve Maliye Bakanlığı 2020 yılı Nisan-Haziran dönemine ilişkin iç borçlanma stratejisini açıkladı. Yapılan açıklamaya göre, Nisan ayında toplam 20,6 milyar TL’lik iç borç servisine karşılık toplam 30 milyar TL’lik iç borçlanma yapılması, Mayıs ayında toplam 18,8 milyar TL’lik iç borç servisine karşılık toplam 30 milyar TL’lik iç borçlanma yapılması ve Haziran ayında da toplam 12,1 milyar TL’lik iç borç servisine karşılık toplam 22 milyar TL’lik iç borçlanma yapılmasını planlanıyor. 

Hazine böylece 3 aylık toplamda 51,5 milyar TL’lik iç borç servisine karşılık 82 milyar TL iç borçlanma planlıyor.

Sağlık çalışanlarına Akbank’tan 10 milyon lira destek

Akbank Covid-19 salgınıyla mücadele eden sağlık kuruluşları ve onların çalışanlarının ihtiyaçlarına destek vermek için 10 milyon liralık kaynak oluşturdu.

Akbank’tan yapılan açıklamada şöyle denildi:

“Covid-19 salgınının olumsuz etkilerini azaltmak ve ülke ekonomisini desteklemek adına aldığı bir dizi önlemin yanı sıra, sağlık kuruluşları ve mücadelenin ön saflarında bulunan çalışanları için de 10 milyon liralık kaynak ayırdık. 

“Covid-19 salgınıyla yürütülen bu zorlu mücadelede Akbank ayırdığı kaynakla, Sağlık Bakanlığı Devlet Hastaneleri’nin acil ihtiyaç duyduğu teçhizat ve sarf malzemeleri konusunda mevcut durumu güçlendirmek amacıyla destek verecek.

“Akbank tüm dünyayı etkisi altına alan salgına karşı ülke olarak tek yürek halinde mücadele verilen bu zor günlerde; salgının olumsuz etkilerini en aza indirmek ve ekonomiye destek vermek için hayata geçirdiği önlemlerle sürece katkı sağlamaya kararlılıkla devam ediyor.”

Piyasalara Analitik Bakış 30.03.2020

PİYASALARA ANALİTİK BAKIŞ

Dün Ne Oldu…

Haftanın son işlem gününe küresel piyasalardaki iyimserliğe paralel olarak artıda başlayan ve 92.299 seviyesine kadar yükselen BİST100 Endeksi, bu seviyeden gelen satışlarla eksiye geçerek %3,72 kayıpla 88.125 puandan günü tamamladı. Küresel piyasalarda haftanın ikinci işlem gününden itibaren hakim olan alıcılı ve iyimser hava yerini bugün karışık bir görüntüye bıraktı. ABD 10 yıllık tahvil faizi %0,678 seviyesinde yer alırken, Türkiye 2 yıllık gösterge tahvil faizi %11,30 ve 10 yıllık tahvil faizi %13,08’den işlem görüyor. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı 494,02 seviyesinde bulunuyor.

ABD Endeksleri haftanın son işlem gününde değer kaybetti. Dow Jones Endeksi %4,06 düşüşle 21.637 puana, S&P500 Endeksi %3,37 düşüşle 2.541 puana, Nasdaq Endeksi %3,79 düşüşle 7.502 puana geriledi. Avrupa Borsaları da sert düşüşle kapattı.

ABD Temsilciler Meclisi, cuma günü CKovid-19 salgınıyla mücadele kapsamında 2,2 trilyon dolarlık ekonomik teşvik paketini onayladı. Ayrıca ABD Başkanı Trump, yeni tip koronavirüs salgınına karşı alınan önlemlerin uygulanma süresini 30 Nisan’a kadar uzatıldığını duyurdu. Çin Merkez Bankası, bankacılık sistemine 50 milyar yuan enjekte etti, 7 gün vadeli ters repo operasyonunda faizi %2,4’ten %2,2’ye düşürdü.

Çin Merkez Bankası, bu operasyonun reel ekonomiye destek için likiditeyi yeterli miktarda tutacağını kaydetti.

BDDK, taşıt ve tüketici kredilerinde anapara, faiz ve taksit ödemelerinin erteleme taleplerinde orijinal vadenin sınırlayıcı olmayacağını bildirdi.

TCMB 1 Nisan 2020’den itibaren TL cinsinden kredi kartı işlemlerinde uygulanacak aylık azami akdi faiz oranı %1,40’tan %1,25’e; yabancı para cinsinden ise %1,12’den %1’e indirildi.

Fitch Ratings, İngiltere’nin kredi notunu Covid-19 virüsü nedeniyle “AA” seviyesinden “AA-” seviyesine indirdi, görünümünü “negatif” olarak belirledi.

Bugün Ne Bekliyoruz…

Yeni güne başlarken Asya Borsaları ABD Borsalarının negatif kapanışı ve koronavirüs nedeniyle negatif seyrediyor. ABD Dow Jones vadeli endeksi %0,69 artıda. Haftanın ilk işlem gününe yükselişle başlayan Dolar/TL 6,49 seviyesinde, Euro/TL ise 7,20 seviyesinde seyrederken, Euro/Dolar paritesi ise 1,11 sınırında. Son 4 gündür 100’ün altında seyreden Dolar Endeksi, 98,67 seviyesinde. Koronavirüs nedeniyle talep kanadındaki düşüş ve arz kanadındaki artışla petrol, yılın en düşük seviyesine geriledi. Brent tipi petrol varil başına 26,82 dolardan işlem görüyor. Altının onsu 1.615 dolardan, gramı 337 liradan işlem görüyor.

Bugün yurt içinde önemli bir veri akışı bulunmazken Euro Bölgesi’nde ekonomik görünüm endeksi, Almanya’da tüketici fiyat endeksi ve ABD’de beklenen konut satışları ön plana çıkıyor.

Uzun Vadede Ne Bekliyoruz…

6,75x olan BİST100 cari F/K çarpanı 9,6x olan 5 yıllık ortalamasına göre %29,9 iskontolu. Türkiye özelinde 2018 ve 2019 yılında artan piyasa volatilitesinin azalmasıyla Borsa İstanbul son dönemde önemli bir ralli yaparak rekor tazelemesine rağmen koronavirüs ve petrol fiyatlarındaki hareketler nedeniyle uluslararası endekslere paralel şekilde 2017 yılından beri en düşük seviyelerini gördü. Mevcut çarpanda iskonto olmasına rağmen önümüzdeki dönem için belirsizliklerin artıyor olması BİST için aşağı yönlü riskleri artırabilir.

2019’da tamamı ikinci yarıda olmak üzere toplam 1.200 baz puan indirime giderek politika faizini %12,00 seviyesine indiren TCMB 16 Ocak’ta yapılan 2020 yılının ilk toplantısında 75 ve 19 Şubat’taki toplantısında ise 50 baz puanlık indirime gitti. TCMB, korona virüs salgını nedeniyle 17 Mart’ta, planlı toplantısından 2 gün önce, olağanüstü toplanarak 100 baz puan indirimle haftalık repo faizini %9,75’e çekti.

Şubat ayında %0,35 artan TÜFE’nin TCMB beklenti anketine göre; Mart ayında %0,82, Nisan ayında %0,97, 2020 yılı sonunda %9,98 ve 12 ay sonrasında %9,51 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2020 sonunda 6,51, 12 ay sonrasında ise 6,66 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2020 sonunda 12 milyar dolar, 2021 yılında ise 16,4 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2020 ve 2021’de sırasıyla %3,3 ve %3,9 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda %10,33’e, 3 ay sonrasında %9,82’ye, 6 ay sonrasında %9,48’e ve 12 ay sonrasında ise %9,14’e gerilemesi beklenmektedir. Hali hazırda %13,08 olan 10 yıllık tahvil faizlerinin 12 ay sonrasında %10,50 seviyesinde dengeleneceği beklenmektedir.

ŞİRKET HABERLERİ

Türkiye Şişe Cam Fabrikaları A.Ş. (SISE; Haberin etkisi: Nötr)

27 Mart 2020 tarihinde Soda Sanayii A.Ş. payları ile ilgili olarak 4,76-4,87 TL fiyat aralığından 1.961.381 TL toplam nominal tutarlı, Anadolu Cam Sanayii A.Ş. payları ile ilgili olarak 2,73- 2,77 TL fiyat aralığından 2.265.186 TL toplam nominal tutarlı ve Trakya Cam Sanayii A.Ş. payları ile ilgili olarak 2,63-2,71 TL fiyat aralığından 4.000.000 TL toplam nominal tutarı alış işlemi Şirket tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu işlemle birlikte Şirketin Soda Sanayii A.Ş. sermayesindeki payı %62,22, Anadolu Cam Sanayii A.Ş. sermayesindeki payı %77,57 ve Trakya Cam Sanayii A.Ş. sermayesindeki payı %70,67 sınırına ulaşmıştır.

Pegasus (PGSUS; Haberin etkisi: Olumsuz)

Koronavirüs salgını nedeniyle, Türk Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tarafından internet adresinden yayımlanan liste kapsamındaki kısıtlamalar dahilinde tüm yurt dışı seferleri zorunlu olarak durdurulmuştur. 28.03.2020 tarihinden 30.04.2020 tarihine kadar tüm yurt içi seferleri de durdurulmuştur.

TCMB: Türkiye salgını en az hasarla atlatan ekonomilerden biri olacak

(AA) – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkan Yardımcısı Oğuzhan Özbaş, AA muhabirine, güncel gelişmelere ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

“Merkez Bankası olarak koronavirüs salgınının Türkiye ekonomisinin büyümesini ne kadar etkileyeceğini öngörüyorsunuz?” sorusu üzerine Özbaş, öncelikle kalplerinin ve dualarının salgın dolayısıyla virüse karşı mücadele eden çalışanların, hastaların ve maalesef hayatını kaybetmiş olan vatandaşlarla olduğunu ifade etti.

Özbaş, Merkez Bankası olarak, salgının yayılımını sınırlamayı amaçlayan ve temelde geçici olması beklenen tedbirler sonucunda ortaya çıkan menfi ekonomik etkileri en aza indirmeye yönelik adımlar attıklarını söyledi.

Açıklanan mali tedbirlerle beraber izlenen genel yaklaşımın ilk başta istihdamı ve ticari işletmeleri korumaya, dolayısıyla finansal istikrarı güçlü tutmaya yönelik olduğunu vurgulayan Özbaş, “Dengelenme sürecinde elde edilen kazanımlar sayesinde Türkiye ekonomisi bu sürece dirençli bir şekilde girdi. Salgının yurt içi iktisadi faaliyet üzerindeki etkilerine baktığımızda mart ayı ile birlikte öncelikle dış ticaret, turizm, taşımacılık ve bağlantılı sektörlerin etkilenmeye başladığını görüyoruz. Ocak-şubat aylarındaki güçlü seyir nedeniyle ilk çeyrek genelinde yüksek oranlı büyüme bekliyoruz.” diye konuştu.

“Bu sürecin geçici olduğunu unutmamalıyız”

Oğuzhan Özbaş, salgının süresi ve olası etkilerin büyüklüğüne ilişkin geniş bir veri seti kullanarak etkileri sağlıklı bir şekilde ölçmeye çalıştıklarını söyledi.

Yüksek frekanslı veriler incelendiğinde mart ayının ilk yarısında kartla yapılan harcamalar içerisinde süpermarket harcamalarının belirgin bir şekilde artarken, hava yoluyla ulaşım harcamalarında düşüş görüldüğünü belirten Özbaş, seyahat harcamaları dışında tüketimde henüz belirgin bir zayıflama sinyali almadıklarını vurguladı.

Özbaş, ancak dış ticaret tarafında, sınır kapılarındaki kısıtlamalarla beraber ihracat ve ithalat üzerinde etkiler görmeye başladıklarını söyledi. 

Günlük verilere göre mart ayı ihracat ve ithalatında Avrupa ve komşu ülkeler geneline yayılan bir zayıflama görüldüğünü ifade eden Özbaş, şunları kaydetti:

“Avrupa’daki yavaşlamanın yanı sıra salgın hastalık ve düşen petrol fiyatları kaynaklı olarak Orta Doğu ve Rusya ekonomilerindeki talep zayıflaması Türkiye’nin ihracatı üzerinde doğrudan belirleyici olacak. Bu sürecin geçici olduğunu unutmamalıyız. Salgının yayılma hızının düşmesiyle birlikte Türkiye ekonomisinin hızla toparlanmaya başlayacağını göreceğiz. Yapılan bazı kötümser tahminlerin aksine bizim tahminlerimiz büyüme rakamlarında dramatik bir düşüşe işaret etmiyor. Türkiye ekonomisi, dinamik yapısıyla bu süreci göreceli olarak en az hasarla ve kısa sürede atlatan ekonomilerden biri olacaktır.”

“Yılın genelinde cari dengenin nispeten ılımlı seyredeceğini öngörüyoruz”

Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Özbaş, “Koronavirüs salgınının, ihracat ve ulaşım kanalıyla turizmi yavaşlatacağını düşünerek gelecek aylarda cari dengede nasıl bir seyir bekliyorsunuz?” sorusu üzerine şu değerlendirmelerde bulundu:

“Ocak-şubat döneminde ihracatta süregelen istikrarlı artışa rağmen yurt içi talepteki toparlanmaya bağlı olarak ithalat kaynaklı bir miktar bozulma görülüyor. Mart ayında ise ihracat ve turizm gelirlerinde belirgin bir yavaşlama yaşanması kaçınılmaz gözüküyor. Ancak küresel iktisadi faaliyette gözlenen sert yavaşlama, başta ham petrol olmak üzere emtia fiyatlarının keskin bir şekilde gerilemesine yol açtı. Bu gelişmeleri göz önüne alarak yılın genelinde cari dengenin nispeten ılımlı seyredeceğini öngörüyoruz.”

“Merkez Bankası’nın elinde son derece geniş ve etkili bir araç seti var”

Oğuzhan Özbaş, Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısının ardından açıklanan tedbir paketine ilişkin de şu değerlendirmelerde bulundu: 

“Salgına bağlı gelişmelerin Türkiye ekonomisine olumsuz etkilerinin sınırlandırılması için finansal piyasaların, kredi kanalının ve firmaların nakit akışının sağlıklı işlemeye devam etmesi büyük önem taşıyor. Aldığımız kararlar, bankacılık sektörünün ve reel sektörün likiditeye uygun koşullarla erişimini sağlamayı hedefliyor. Son PPK toplantımızda, faiz indirimi ile birlikte kapsamlı bir tedbir setini uygulamaya koyduk. Tedbirlerimiz temel olarak üç amaca yönelik adımları içeriyor. Bankaların Türk lirası ve yabancı para likidite yönetiminde esneklik sağlanarak öngörülebilirliğin artırılması, reel sektöre kredi akışının kesintisiz devamını teminen bankalara hedefli ilave likidite imkanları tanınması ve reeskont kredi düzenlemeleriyle ihracatçı firmaların nakit akışının desteklenmesi… Bunun geçici bir durum olduğunun tekrar altını çizmek istiyorum. Bu süreçte Merkez Bankası olarak hızlı karar alma ve alınan kararları etkili bir şekilde uygulama imkanına sahibiz. Merkez Bankası’nın elinde son derece geniş ve etkili bir araç seti var, bunları güçlü ve hızlı bir şekilde kullanıyoruz ve gerektikçe kullanabilecek durumdayız.