PİYASALARA ANALİTİK BAKIŞ
Dün Ne Oldu…
Haftanın ikinci işlem gününe küresel piyasalardaki yükselişe paralel şekilde %0,38 artıda 1.165 seviyesinden başlayarak 1.170 puana kadar yükselen BİST100 Endeksi, günün ikinci yarısında bu seviyeden gelen satışların etkisiyle gün içerisinde gördüğü en düşük seviye olan, %0,60 düşüşle 1.154 puandan günü tamamladı. Türkiye 2 yıllık tahvil faizi bir önceki kapanışa göre 1 baz puan artarak %12,90 seviyesine yükselirken, 10 yıllık tahvil faizi ise bir önceki kapanışa göre 1 baz puan azalarak %13,10 seviyesine geriledi. Güne 7,76 seviyesinden başlayan Dolar/TL, 7,80 seviyesinin üzerini gördü. Yükselişe geçen Euro/TL ise 9,12-9,19 bandında seyretti. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı 496,7 seviyesinden işlem görüyor.
TCMB, yayınladığı eylül ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu’nda temel mal enflasyonunun artışında dayanıklı tüketim malının öne çıktığını ifade ederken, gıda enflasyonunda hem işlenmiş hem işlenmemiş gıda grubunun etkili olduğunu vurguladı. Dayanıklı mal grubu enflasyonundaki artışta ise döviz kuru ve talep belirleyici oldu. Enerji enflasyonu doğalgaz fiyatları kaynaklı yüksek baz etkisiyle gerilerken eğitim hizmetlerinde uygulamaya konulan KDV indiriminin fiyatlara olumlu yansıyışı altı çizilen bir başka başlık oldu.
TCMB tarafından yayınlanan verilere göre, TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru eylül ayında 62,2 ile tarihi düşük seviyeye geriledi.
ABD hisse senetleri piyasası, karışık seyirle başladığı günü Trump’ın teşvik paketine yönelik müzakereleri durdurmasının ardından günü düşüşle tamamladı. Kapanışta Dow Jones Endeksi %1,34 azalışla 27.773 puana, S&P500 Endeksi %1,40 düşüşle 3.361 puana ve Nasdaq Endeksi %1,57 kayıpla 11.155 puana geriledi. Avrupa Borsaları ise Trump’ın BeyazSaray’a dönmesinin yarattığı iyimserlik ile seansı artıda tamamladı.
Almanya’da ağustos ayında fabrika siparişleri, ihracat tarafından güçlü destek bularak aylık %4,5 artış gösterirken yıllık bazda %2,2 azaldı.
Avrupa Merkez Başkanı Lagarde, Euro Bölgesi’nin Covid-19 krizinden toparlanmasının daha önce tahmin edilen V şeklinde değil, çalkantılı şekilde olacağını ifade etti. Ekonominin salgın öncesi düzeylere 2022 yılından önce dönemeyeceğini ancak Merkez Bankası’nın elindeki tüm aletleri kullanacağını söyledi.
ABD’de ağustos ayında ihracat bir önceki aya kıyasla %2,2 artarak 171,9 milyar dolara yükselirken, ithalatı da aynı dönemde %3,2 artarak 239 milyar dolara çıktı. Böylece ABD’de dış ticaret açığı ağustos ayında bir önceki aya kıyasla %5,9 artarak 67,1 milyar dolara yükseldi. 2006’dan bu yana görülen en yüksek seviye oldu.
Bugün Ne Bekliyoruz…
Yeni güne başlarken Asya Borsaları Nıkkei Endeksi hariç alıcılı seyrediyor. ABD’de Dow Jones vadeli endeksi %0,40 artıda. Dolar/TL 7,7954’ten, Euro/TL ise 9,1516 seviyesinden işlem görüyor. Dolar endeksi 93,79 seviyesinde bulunurken, Euro/Dolar paritesi 1,1738 sınırında. Yükseliş eğilimini koruyan Brent tipi petrolün varili 42,11 dolar seviyesinde fiyatlanıyor. Güne düşüşle başlayan Altının onsu 1.887 dolar, gramı ise 473 TL seviyesinde.
Bugün yurt içinde TCMB’nin yatırımcı, ekonomist ve analistlerle gerçekleştireceği ‘Yatırımcı Toplantısı’ ve hazine nakit dengesi, yurt dışında Almanya’da sanayi üretimi, Çin döviz rezervleri, Euro Bölgesi’nde Avrupa Merkez Bankası’nın faiz dışındaki konuları görüşeceği toplantısı, ABD’de DOE petrol stokları ve Fed’in açıklayacağı 15-16 Eylül FOMC toplantı tutanakları takip edilecek. Shanghai Borsası ‘Güz Ortası Festivali’ nedeniyle kapalı olacak.
Uzun Vadede Ne Bekliyoruz…
9,89x olan BİST100 cari F/K çarpanı 9,4x olan 5 yıllık ortalamasına göre %5,8 primli. Türkiye özelinde 2018 ve 2019 yılında artan piyasa volatilitesinin azalmasıyla Borsa İstanbul son dönemde önemli bir ralli yaparak rekor tazelemesine rağmen koronavirüs ve petrol fiyatlarındaki hareketler nedeniyle uluslararası endekslere paralel şekilde 2017 yılından beri en düşük seviyelerini de gördü. Mevcut çarpanda yüksek bir prim olmamasına rağmen önümüzdeki dönem için belirsizliklerin artıyor olması BİST için aşağı yönlü riskleri artırabilir.
2019’da tamamı ikinci yarıda olmak üzere toplam 1.200 baz puan indirime giderek politika faizini %12,00 seviyesine indiren TCMB, 16 Ocak’ta yapılan 2020 yılının ilk toplantısında 75, 19 Şubat’ta 50, planlı toplantısından 2 gün önce olağanüstü toplanarak 17 Mart’ta 100, 22 Nisan’da 100 ve 21 Mayıs’ta 50 baz puan indirim yaparak toplamda 375 baz puan indirimle haftalık repo faizini %8,25’e çekti. 25 Haziran, 23 Temmuz ve 20 Ağustos toplantılarında değişiklik yapmayarak haftalık repo faizini %8,25 seviyesinde bırakan Merkez 24 Eylül’de son iki yıldaki ilk faiz artırımını gerçekleştirdi ve politika faizini 200 baz puan artışla %10,25’e çekti.
Ağustos ayında %0,86 artan TÜFE’nin TCMB beklenti anketine göre; Eylül ayında %1,07, Ekim ayında %1,46, 2020 yılı sonunda %11,46 ve 12 ay sonrasında %10,15 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2020 sonunda 7,60, 12 ay sonrasında ise 7,94 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2020 sonunda 22,8 milyar dolar, 2021 yılında ise 20,2 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2020 ve 2021’de sırasıyla – %1,5 ve %4,2 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda %8,62, 3 ay sonrasında %9,50, 6 ay sonrasında %9,64 ve 12 ay sonrasında ise %9,38 olması beklenmektedir. Hali hazırda %13,1 olan 10 yıllık tahvil faizlerinin 12 ay sonrasında %12,71 seviyesinde dengeleneceği beklenmektedir.